Crowdsourcing to zjawisko, którego istotę świetnie oddaje wyrażenie „zbiorowa mądrość”. Coraz więcej firm korzysta z takiego rozwiązania, przeprowadzając crowdsourcing samodzielnie lub zlecając go zewnętrznym przedsiębiorstwom. Jakie korzyści płyną ze stosowania crowdsourcingu? Od czego powinny zacząć firmy, które również chciałyby skorzystać z tej metody rozwiązywania problemów i pozyskiwania nowych pomysłów?

Jednym z założeń crowdsourcingu jest oddanie pracy w ręce szerszej grupy osób, w szczególności nie pracujących na co dzień dla danej firmy. Zalet takiego rozwiązania jest kilka; firma nie tylko poznaje nowe koncepcje i rozwiązania pasujące do jej strategii, ale także zwalnia własnych pracowników z nadmiaru obowiązków. To z kolei może przyczynić się do wzrostu ich kreatywności i efektywności. Przedsiębiorstwa, które chciałyby skorzystać z usług crowdsourcingowych nie zawsze jednak wiedzą, jak zacząć – mimo, że sama idea jest dla nich jasna, nie mają pojęcia, jakich narzędzi użyć. Rozwiązania są dwa; firma może przeprowadzić crowdsourcing samodzielnie lub zlecić to zewnętrznej agencji.

Crowdsourcing: istota zjawiska, zalety stosowania

Pomysł pozyskiwania pomysłów z tłumu narodził się znacznie wcześniej; z tej metody korzystano już w XVIII w. Jedną z osób stosującą metodę przypominającą dzisiejszy crowdsourcing był… Napoleon. Zorganizował on konkurs, którego celem było rozwiązanie problemu żywności w armii. Jak się okazało, był to prawdziwy „strzał w dziesiątkę” – w wyniku konkursu powstała… konserwa. Co ciekawe, innym przykładem crowdsourcingu, o którym wiele osób nie ma pojęcia, jest proces powstawania Oxford English Dictionary. Na przestrzeni blisko 70 lat wydawnictwo otrzymało ponad 6 milionów listów z propozycjami haseł, które powinny znaleźć się w słowniku.

Crowdsourcing to zatem poszukiwanie rozwiązań i koncepcji poza środowiskiem wewnętrznym firmy. Najczęściej ta metoda jest stosowana w momencie, gdy przedsiębiorstwo potrzebuje rozwiązać jakiś problem, wymagający „świeżego” spojrzenia; dotyczy to także niektórych rodzajów zleceń (np. grafik, tekstów), które również można zlecić crowdsourcingowo (tym samym firma płaci tylko za najlepszy projekt).

Czasami firmy decydują się na crowdsourcing także wtedy, gdy chcą wprowadzić nowe rozwiązania, dopasowane do potrzeb potencjalnych odbiorców. Crowdsourcing daje tym samym szansę na dotarcie do osób zainteresowanych usługami lub produktami firmy. To kolejna zaleta tej metody.

Warto zaznaczyć, że crowdsourcing nie generuje zbyt wysokich kosztów. Osoby, które biorą udział w konkursie zorganizowanym w ramach tej metody nie otrzymują wynagrodzenia. Oczywiście nie dotyczy to autorów zwycięskich projektów – oprócz gratyfikacji finansowej nierzadko zostają zaproszeni do stałej współpracy z firmą, dla której przygotowali koncepcję. Mimo tego, coraz więcej osób decyduje się na wzięcie udziału w tego rodzaju konkursie – to dla nich szansa, by zostać zauważonym przez potencjalnych pracodawców. To oznacza, że obie strony projektu (zarówno firma jak i uczestnicy konkursu) zyskują.

Od czego zacząć?

Po pierwsze – od określenia problemu. W jaki sposób crowdsourcing ma pomóc firmie? Co dokładnie ma być tematem projektu? Problem powinien być wyjaśniony w sposób przystępny, pełny, możliwie jak najbardziej czytelnie. Ogólne sformułowania mogą wprowadzić w błąd uczestników, a firma nie zyska rozwiązania, na którym jej zależało. Firma powinna również przeanalizować, czy treści, jakie chce udostępnić szerszemu gronu, nie są informacjami wrażliwymi – udostępnianie niektórych treści, nawet w ramach crowdsourcingu, może nie leżeć w interesie firmy (warto zresztą pamiętać, że uczestnikiem konkursu, sondażu czy ankiety może być praktycznie każdy).

Kolejnym krokiem jest określenie właściwego targetu. Nie zawsze kierowanie projektu do szerokiego grona jest dobrym rozwiązaniem – wiąże się to z późniejszą koniecznością zapoznawania się nawet z setkami propozycji, które w dużej części mogą kompletnie nie pasować do strategii firmy. Czasami lepszym pomysłem jest zaangażowanie mniejszej, ale ściślej określonej grupy osób.

Jakie narzędzia można wykorzystać?

Crowdsourcing, którego celem jest rozwiązanie jakiegoś problemu, najczęściej przeprowadzany jest na specjalnych platformach. Na niektórych platformach możliwe jest np. zlecenie grafik czy tekstów – część z nich jest kierowana do freelancerów. Jeśli  firma potrzebuje jednak nowych pomysłów lub chce poznać opinię potencjalnych klientów, może wykorzystać do tego celu liczne portale społecznościowe. Bardziej „tradycyjne” narzędzia to zwykłe ankiety i sondaże, przeprowadzone internetowo, telefonicznie czy nawet podczas badań terenowych.

Samodzielny crowdsourcing czy firma zewnętrzna?

Niezależnie od tego, jaki jest cel zrealizowania crowdsourcingu (rozwiązanie problemu, wdrożenie nowej koncepcji, pozyskanie pomysłów dotyczących rozwoju firmy czy też trafienie do potencjalnych klientów) firma musi także zdecydować, jaki sposób przeprowadzenia crowdsourcingu wybierze. Może spróbować zrobić to samodzielnie lub wynająć do tego celu zewnętrzną firmę, specjalizującą się w tej branży.

Samodzielny crowdsourcing ma sens przede wszystkim wtedy, gdy firma potrzebuje wykonawcy pojedynczego zlecenia lub osoby, która zajmie się konkretnym problemem; w Polsce jest kilka platform, które umożliwiają takie działania. Kiedy jednak crowdsourcing ma mieć znacznie szerszy wymiar, lepiej skorzystać z usług firmy zewnętrznej, która przeprowadzi profesjonalną kampanię. Dzięki temu przedsiębiorstwo zlecające zrealizowanie crowdsourcingu będzie mieć pewność, że pod uwagę zostały wzięte wszystkie niezbędne czynniki. Agencja zajmie się również selekcją otrzymanych informacji i poda firmie zlecającej szereg gotowych rozwiązań i pomysłów, które napłynęły od zaangażowanych osób czy zanalizuje wyniki sondaży i ankiet.

Obecnie liderem rynku crowdsourcingowego, jeśli chodzi o firmy zajmujące się realizacją tej metody, jest MillionYou (więcej informacji można znaleźć na stronie http://www.ey.com/pl/pl/services/advisory/crowdsourcing/crowdsourcing-uslugi) – agencja jasno wskazuje, że obszarów, w których można wykorzystać crowdsourcing jako metodę pozyskiwania informacji, jest naprawdę wiele. To z kolei oznacza, że niemal każda firma może skorzystać z takiego rozwiązania, przeprowadzając crowdsourcing samodzielnie lub powierzając go innej firmie.