Są dwie rzeczy które w miarę możliwości chcę i będę promował do samego końca, swojego bądź ich – Ubuntu i Jabber.Protokół Jabber został opracowany w latach 1998-1999, a standardem komunikacji natychmiastowej (pod nazwą XMPP) stał się w 2004 roku, kiedy to został zarejestrowany przez IETF. Największą zaletą Jabbera jest jego otwartość, która pozwala robić z tym protokołem różne rzeczy, “o których się filozofom nie śniło”, jak powiadamiacze o zdarzeniach (posty na forach, nowy e-mail), blogi przez Jabbera (jogger.pl), microblogging, shell przez jabbera, whiteboarding, pokoje konferencyjne, gry (chesspark.com), osadzanie chata w stronkach (www.meebome.com), komunikator na stronkach (www.meebo.com), EDI (Electronic Data Interchange), RPC (Remote Procedure Call), oraz ulubieniec wszystkich – transporty do innych sieci.

W dużym skrócie ten standard komunikacji pozwala dwóm osobom porozumieć się niezależnie od tego z jakiego klienta czy serwera korzystają, wystarczy tylko że znają swój adres.

Od paru lat korzystam z serwera Chrome.pl, pomijając kilka krótkich awarii, usuwanych po zgłoszeniu na forum, jestem zadowolonym użytkownikiem tego serwera. Dlatego też poprosiłem o wywiad Tomasza Sternę, znanego jako smoku, administratora serwera Chrome.pl.

News Blog: Kiedy został uruchomiony Twój serwer Chrome.pl?
Tomasz Sterna: Serwer Jabbera chrome.pl pojawił się w Sieci pod koniec roku 2000. Krótko po tym, jak Jer udostępnił oprogramowanie jabberd światu. Popularność zyskał jednak dopiero gdy w okolicach serwisu 7thGuard.net zaczęła działać grupa JabberPL i promować protokół Jabber.
NB: Jak wielu użytkowników korzystało z Twojego serwera do 2007 roku, kiedy to zablokowałeś możliwość rejestracji nowych kont, a jak wygląda to na dzień dzisiejszy?
TS: Jako że liczba użytkowników online jest zmienna cyklicznie (ludzie w nocy śpią, a w weekendy wyjeżdżają) będę operował widełkami. W roku 2007 było to ok. 1200-2000 użytkowników online, na dzień dzisiejszy jest to ok. 1300-1700 użytkowników online.
NB: Jaki procent z nich korzysta tylko z samego Jabbera a ilu tylko z transportów?
TS: 18% użytkowników nie jest zarejestrowana w żadnym transporcie na chrome.pl. Ilu z tych użytkowników używa transportów z innych serwerów, oraz ilu jest użytkowników korzystających wyłącznie z transportów – nie wiem. Nie czuje się upoważniony do zaglądania użytkownikom w rostery.
NB: Według oceny wielu użytkowników, protokół XMPP jest doskonałym produktem w komunikacji, zarówno jeżeli chodzi o bezpieczeństwo wymiany informacji jak i wygody użytkowania. Dlaczego nie odniósł takiego sukcesu jak inne formy komunikacji. W Polsce GG, za granicą Live Messenger, Yahoo, czy ICQ?
TS: Przede wszystkim należy rozdzielić technologię od produktu ją wykorzystującego. Parafrazując Twoje pytanie: “Dlaczego mimo że telewizja HD jest dużo lepsza, ludzie nadal oglądają Polsat?” Jest kilka komunikatorów (produktów) wykorzystujących technologie Jabberowe, które odniosły sukces – Tlen.pl, Google Talk. Sieci które wymieniłeś mają po prostu przewagę pierwszego na danym rynku (GG – Polska, Live Messenger – Windows, ICQ – wynalazca). Druga strona medalu jest taka, że dostawcom sieci komunikatorów jest na rękę zamykanie swoich użytkowników w “silosach” (tzw. vendor lock-in), a w tym otwarty protokół nie pomaga.
NB: Potencjalnymi użytkownikami Jabbera są użytkownicy GG, jak do nich dotrzeć?
TS: Nie jestem zwolennikiem tzw. “wojowniczej ewangelizacji”. Jeśli ktoś dokonał wyboru i jest mu z nim dobrze, to nie ma sensu go zmieniać. Bardziej interesującym celem są ludzie nieświadomi – ci którzy jeszcze nie wiedzą, że chcą używać jakiegoś komunikatora. Sęk w tym, że ci wybiorą GG albo Skype, bo tam są już wszyscy ich znajomi – wspomniane już uzależnienie od dostawcy.
NB: Czy to nie jest tak iż to co miało być głównym atutem Jabbera, czyli duże rozproszenie serwerów, stało się jego porażką? To mi przypomina trochę analogiczną sytuację z dystrybucjami Linuksa. Konieczność dokonywania wyborów odstraszyła potencjalnych użytkowników. Nawet dla własnego dobra, wygody, niewielu decyduje się z tym zmierzyć, dlaczego?
TS: Tu jest właśnie miejsce dla dostawców produktów jabberowych. To oni mają dokonać wyborów za zwykłego śmiertelnika i zaoferować mu produkt skrojony na jego miarę i potrzeby. To właśnie zrobiło O2 z Tlen.pl (szkoda, że bez komunikacji międzyserwerowej), Sympatia.pl, Fotka.pl, Google Talk i wielu innych. Pamiętajmy, że zwykłego śmiertelnika nie interesuje jakim przełomem technicznym był niebieski laser – jego interesują filmy w jakości HD na nośniku wielkości płyty CD. Tak samo jest z komunikatorem – ma się dać pogadać z Jolką i już.
NB: Czy Chrome.pl planuje wprowadzenie pewnej automatyzacji w dostępie do konta? Mam na myśli dedykowany komunikator, skonfigurowany już do obsługi serwera. Wiem że serwer Chrome.pl nie działa pod Linuksem, na najnowszej wersji Pidgina (domyślnie instalowany w wielu dystrybucjach opartych na Gnome) za to Gajim już tak, podobnie pod MacOSX, Adiumx rozłącza serwer, iChat działa znakomicie, pod Windowsem działa bez problemu Miranda IM. Jak rozwiązać problem wielu platform, programów, systemów z myślą o zwykłym użytkowniku internetu? Na dzień dzisiejszy ja nie znam programu który działał by bezproblemowo z Chrome.pl na wszystkich systemach.
TS: Mam dość szczegółowe plany na najbliższą przyszłość, ale nie chcę o nich dyskutować dopóki nie staną się bardziej rzeczywiste.
NB: 1 maja zeszłego roku, serwer Chrome.pl otworzył się po roku przerwy na nowych użytkowników, w dość niepokojącej formie, zapowiadającej wprowadzenie opłat za korzystanie z usług Twojego serwera. Możesz przybliżyć zasadność planowanego wprowadzenia opłat, jak mają one wpłynąć na zainteresowanie nowych użytkowników taką formą komunikacji?
TS: Najważniejszym bodźcem do wprowadzenia opłat za korzystanie z usług serwera, jest chęć utrzymania ich stabilności. Z jednej strony pieniądze dają środki na ich utrzymanie, a z drugiej (i jak się okazuje ważniejszej) utrzymują przyrost użytkowników w ryzach. Niestety nie mamy środków Google dla obsługi użytkowników całego świata, więc musimy ograniczyć ich liczbę.
NB: Jak według Ciebie rysuje się przyszłość dla komunikacji za pomocą protokołu XMPP?
TS: Uważam, że XMPP podąży drogą e-maila. Podobnie jak SMTP początkowo używane do łączenia zamkniętych systemów pocztowych, powoli wyparło własnościowe protokoły pocztowe i stało się protokołem dominującym, tak XMPP stopniowo wyprze inne protokoły IM. AOL poczynił już pierwsze kroki w tę stronę, mapując konta AIM/ICQ na JID i udostępniając dostęp za pomocą klientów Jabbera. Naturalnym kolejnym krokiem wydaje się być otwarcie bramki dla połączeń międzyserwerowych. Używając techniki mapowania oryginalnych identyfikatorów danej sieci, na identyfikatory Jabbera, po uruchomieniu u siebie odpowiednich bramek komunikacji międzyserwerowej operatorzy zamkniętych sieci mogliby doprowadzić do sytuacji, gdzie użytkownik Gadu-Gadu 12345@gadu-gadu.pl mógłby tak samo swobodnie porozumiewać się z np. ktosiek@tlen.pl jak ktos@jabber.wp.pl. Tylko czy wolność i wygoda użytkowników jest w interesie operatorów sieci komunikatorów?
NB: Dziękuję za rozmowę.
TS: Ja również dziękuję za rozmowę.

Wywiad przeprowadzony przez News Blog, opublikowany na stronie:
http://www.newsblog.pl/jabber-komunikacja-przyszlosci