3 sierpnia b.r. został ogłoszony projekt Illumos, mający na celu wydanie całkowicie otwartej podstawy pod systemy operacyjne z jądrem OpenSolarisa.

Wśród społeczności skupionej wokół OpenSolarisa, otwartego systemu operacyjnego bazującego na Solarisie, panowały ostatnio ponure nastroje. Ostatnie stabilne wydanie systemu, który w założeniu ma stanowić podstawę dla Solarisa 11 zostało opublikowane jeszcze przed przejęciem Suna przez Oracle w czerwcu 2009 r. Zapowiadane początkowo na luty, następnie na marzec i maj, ciekawie zapowiadające się wydanie 2010.X nie ujrzało jeszcze światła dziennego. Co więcej Oracle jest bardzo oszczędne w słowach i nie odpowiedziało na żadne z licznych pytań OpenSolaris Governing Board dotyczących przyszłości systemu.

W takiej sytuacji 30 lipca na liście dyskusyjnej OSol Garrett D’Amore zapowiedział prace nad projektem Illumos. Szczegóły zostały ogłoszone 3 sierpnia 2010 w Nowym Jorku podczas konferencji transmitowanej online (zapis wideo można pobrać stąd).

Illumos (nazwa pochodzi od łac. illum – światło + OS – od Operating System, wyraźne nawiązanie do firmy Sun) wg zapowiedzi lidera projektu nie jest forkiem OpenSolarisa, ale jego opensourcową alternatywą utrzymywaną przez społeczność i tworzoną dla społeczności. Ściślej rzecz biorąc projekt korzysta z upstreamowego kodu OS/Net (ON), czyli podstawy (core) systemu operacyjnego oraz komponentów do obsługi sieci, podstawowych komend, sterowników i bibliotek. Paczki ON udostępniane są przez Oracle i zawierają zamknięte komponenty; Illumos ma na celu zastąpienie ich otwartymi odpowiednikami, aby utworzyć całkowicie wolną i otwartą podstawę (nie kompletny OS!) dla systemów opartych o jądro Solarisa. W tym momencie najważniejsze komponenty o zamkniętych źródłach to:

Warto zauważyć, że w początki projektu było zaangażowanych wielu programistów zatrudnionych przez firmę Nexenta, dostawcę serwerowego systemu operacyjnego Nexenta OS opartych o jądro OpenSolarisa (i idące za tym rozwiązania charakterystyczne dla systemów z tej rodziny, np. ZFS, solarisowe zones) i userland GNU (m.in. apt i tysiące pakietów dostępnych dla Debiana / Ubuntu). Illumos nie jest jednak projektem prowadzonym przez Nexenta, ale ponieważ przyszłość Nexenta OS zależy ściśle od przyszłości OpenSolarisa, nie dziwi więc fakt, że firmie nie na rękę był zastój w rozwoju systemu spod znaku Oracle.

Pozostaje tylko czekać czy społeczność skupiona dotąd wokół oraclowego systemu operacyjnego przyjmie powstanie projektu Illumos jako szansę na ożywienie stagnacji w środowisku OpenSolarisa.